Een tijdje geleden kwam ik bij boekhandel Limerick in Gent een meisje tegen dat op zoek was naar een Zweeds boek om cadeau te doen aan haar zus, die Zweeds had gestudeerd. “Ze houdt van verhalen die een beetje historisch geïnspireerd zijn,” zei ze, “en ook wel met poëtische taal.” Vooral dat laatste deed me meteen denken aan het boek waarover ik de week ervoor een paper had ingediend, Beckomberga – Ode till min familj (letterlijk: “Beckomberga – Ode aan mijn familie”) van Sara Stridsberg, dus dat werd het boek dat ik haar aanraadde.

Ik merk de laatste tijd steeds vaker dat ik, wanneer ik een paper over een boek schrijf, zo veel dingen ontdek die ik eerst niet gezien had. Dat had ik ook bij de Moeminboeken, waar ik vorig jaar mijn bachelorpaper over schreef. En zo kwam ik er dus achter dat ook Beckomberga, dat ik vorige zomer maar half aandachtig had gelezen, eigenlijk een heel mooi boek was. Binnenkort komt het ook in het Nederlands uit, met de titel De zwaartekracht van liefde, en daarom leek het me wel fijn om er iets over te schrijven op mijn blog.

“De sterren zijn gaatjes ter grootte van een speldenprik waardoor het licht van een andere wereld binnendringt.” (Mijn vertaling)

Het is een familieverhaal, maar dan eentje dat zich afspeelt in het psychiatrisch ziekenhuis Beckomberga, ten westen van Stockholm, dat in het midden van de twintigste eeuw een van de grootste psychiatrische instellingen van Europa was. Het boek gaat over papa Jim, mama Lone en hun veertienjarige dochter Jackie. Jim wil graag een goede papa zijn voor zijn gezin, maar hij wordt achtervolgd door schaduwen uit het verleden, wat er voor zorgt dat hij niet in staat is om in het nu te leven, of om de mensen om hem heen lief te hebben. Door veel te drinken houdt hij zichzelf voortdurend op het randje van de dood. Mama Lone houdt wel van haar dochter, maar ze wil ook aan zichzelf denken en laat Jackie vaak achter bij haar papa terwijl ze zelf op reis gaat om op andere plaatsen in de wereld catastrofen te fotograferen. Wanneer Jim na de breuk met Lone probeert zelfmoord te plegen, komt hij terecht in Beckomberga. Jackie, die niets liever wil dan haar papa beschermen tegen de duisternis, bezoekt hem bijna elke dag. Het ziekenhuis wordt een soort tweede thuis voor haar, en al gauw begint ze ook banden op te bouwen met de dokter, de verpleegster en de andere patiënten.

“Zoals wolken die kapotgescheurd worden als ze botsen met de ziekenhuisgebouwen, en gewond en defect verder drijven. Dit is de plaats waar alles uiteengedreven wordt, wolken en families, de moeizame hemel hierboven waar wolken vast komen te zitten, in de rij komen te staan, met elkaar botsen om vervolgens van elkaar losgetrokken te worden en verder te leven als halfwolken, ouderloze, verdorven kinderwolken.” (Mijn vertaling)

Wat ik zo fijn vond aan het boek was in de eerste plaats de poëtische taal. Stridsberg maakt vaak gebruik van mooie metaforen, en vooral de luchten spelen een belangrijke rol in haar boeken. Maar ook het verhaal zelf, dat niet chronologisch beschreven wordt, maar doorheen het boek fragmentarisch tevoorschijn komt, vond ik erg mooi, en dat je, als je tussen te regels leest, nog zo veel meer te weten komt over de personages dan wat je aan de oppervlakte kunt zien. Maar dat mogen jullie zelf ontdekken :)

Translation: For one of last semester’s classes, I wrote a paper about Sara Stridsberg’s book Beckomberga – Ode to my family. It’s a book about a girl called Jackie, whose dad spent some time at the psychiatric hospital Beckomberga in the 1980s. What I liked the most about this book is the beautiful, poetic language, and the fact that, when you read between the lines, you can discover so much more about the characters than what you see at first. The Dutch translation of the book is coming out soon, but as far as I know, there’s no English translation yet. However, you can read a fragment of it here.